Blog thinking outside the box

Denk anders, denk vooruit!. ontdek hoe

Verouderde systemen, trage technologie of bedrijven die achterblijven in de ontwikkeling, je kent het vast wel. Toch gaan veel organisaties, scholen en bedrijven gewoon op de oude manier door. Maar waarom? Omdat het spannend is om te veranderen!

Technologie ontwikkelt erg snel. Denk aan AI, online onderwijs, of apps als Uber of Thuisbezorgd. Deze ontwikkelingen vragen om een andere manier van denken. Niet alleen verbeteren, maar echt vernieuwen. Dat heet disruptief denken.

In deze blog ontdek je wat disruptief denken inhoudt, hoe paradigma's en gewoontes in de weg kunnen staan en hoe je met een growth mindset, samenwerking en nieuwsgierigheid een actieve rol kunt spelen in veranderingen.

Disruptief denken

Disruptief denken gaat niet over kleine aanpassingen verrichten aan bestaande ideeën, modellen of producten, maar over het compleet opnieuw bekijken van een probleem of systeem. Het doel is vernieuwing, niet verbetering. Soms wordt dit met elkaar verward.
Denk bijvoorbeeld aan de overstap van televisie naar streamingsdiensten zoals Netflix. hierdoor is de manier waarop mensen films en series kijken volledig veranderd. Of denk aan Spotify, zie jij nog mensen klooien met een cd in een radio…? Dat dacht ik ook!

Disruptieve innovatie vraagt dus om een frisse blik, durf en visie. Niet iedereen zal het er direct mee eens zijn en dat maakt het wel vernieuwend. Volgens Clayton Christensen, de bedenker van het begrip disruptieve innovatie, ontstaan dit soort ideeën vaak bij kleinere bedrijven of individuen die het bestaande en gewende patroon durven te doorbreken.

Disruptieve ideeën komen ook voort uit grote maatschappelijke veranderingen, zoals de verlichting, de Industriële Revolutie en de Digitale Revolutie. Deze periodes lieten zien dat nieuwe denkwijzen enorme impact kunnen hebben op hoe mensen werken, communiceren en leven.

Paradigma's doorbreken

Een paradigma is een perspectief, even wat simpeler: een manier waarop mensen gewend zijn naar de wereld te kijken. Dat helpt bij het oplossen van problemen, maar beperkt helaas ook de ruimte voor vernieuwing. Door altijd dezelfde aanpak te gebruiken kan het zijn dat er blinde vlekken ontstaan of een soort tunnelvisie. Dit houdt innovatie tegen.

Om te vernieuwen moet je bestaande paradigma's als het ware ''doorbreken''. Dat vraagt om het stellen van kritische vragen en het 'zo doen we dat hier nou eenmaal' te durven loslaten. Creativiteit is hierbij essentieel.

Creativiteit word gestimuleerd door de growthmindset. Dat betekent geloven dat je beter kunt worden door te oefenen, feedback te vragen en fouten te maken. Angst om te falen of om niet perfect te zijn werkt averechts. Wie fouten dan weer ziet als een leermoment ontdekt vaak nieuwe oplossingen.

Innovatievoorbeelden

Innovatie ontstaat niet uit het niets. Er is meestal een duidelijke aanleiding, zoals een probleem in de markt of veranderende klantbehoeften. Innovatie begint vaak met brainstormsessies, het vragen van feedback en het bouwen van prototypes. Fouten maken hoort daarbij.

De context waarin innovatie ontstaat is ook belangrijk. Oorlogen, nieuwe wetten of crises zorgen soms voor plotselinge versnellingen. Denk bijvoorbeeld aan de coronapandemie, waarbij lessen op het onderwijs en meetings op werk binnen no time volledig digitaal werden. Dit op elke school en werkplek nog steeds regelmatig ingezet. Ook werken veel mensen 1 of 2 dagen per week thuis, allemaal door diezelfde pandemie.

Disruptieve innovatie in de praktijk

Disruptieve innovatie komt vaak van kleine, flexibele bedrijven die nieuwe markten bedienen. Grote bedrijven kijken daar soms op neer tot het te laat is. Airbnb begon als een simpele website voor het verhuren van slaapplaatsen, maar groeide uit tot een wereldwijd platform die de hele manier van reizen veranderde, letterlijk compleet anders! Van vakanties boeken via een reisorganisatie of hotel naar: als huurder in contact staan met de verhuurder, overal ter wereld voor een vaak betere prijs!

Dit soort innovaties beginnen vaak met lage kwaliteit of een nichemarkt (markt gericht op 1 doelgroep) maar groeien snel. Het isdaarom belangrijk om concurrentie te analyseren met bijvoorbeeld de SWOT. Met dit model kijk je naar jou kracht en zwakte, maar ook naar kansen en bedreigingen. Zo is het makkelijker om bijvoorbeeld opkomende trends te herkennen zodat je hierop in kan spelen.

Als een bedrijf met een disruptieve technologie aan de slag gaat is daar een slimme aanpak voor nodig. Denk aan aparte teams die zich hier speciaal mee bezighouden, het testen van ideeën in kleine stappen en de mogelijkheid om snel op te schalen als iets goed werkt. Bedrijven moeten flexibel zijn en ook nadenken over de gevolgen, bijvoorbeeld op het gebied van privacy of als banen verdwijnen door automatisering.

Netwerken en samenwerken

Het bouwen van een sterk netwerk is belangrijk voor groei. Dat begint vaak klein bij vrienden of familie maar breidt zich uit via sociale media zoals LinkedIn.

Samenwerken vraagt om investeren in relaties, openheid en wederzijds vertrouwen. Teams is een goed platform die hierbij kan helpen. Het word veel gebruikt op zakelijk gebied zoals werk en school. Slimme samenwerking begint met duidelijke doelen. Deze kun je opstellen aan de hand van SMART-doelstellingen: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden. Hierdoor ga je met je team gericht ter werk en kun je achteraf checken of doelen behaald zijn.

Goede samenwerking vereist ook heldere communicatie. Wie verwachtingen uitspreekt, regelmatig evalueert en elkaars krachten benut, vergroot de kans op succesvolle projecten.

Growth mindset en veerkracht

Een growth mindset betekent dat je gelooft dat je jezelf kunt ontwikkelen door genoeg inspanning en correcte feedback. In plaats van te denken "ik ben hier gewoon niet goed in", zie je fouten als een kans om beter te worden. Carol Dweck, een Amerikaanse psycholoog, toonde aan dat mensen met deze instelling meer succes ervaren omdat ze niet stoppen bij de eerste tegenslag.

Deze mindset en veerkracht zijn nauw verbonden met elkaar. Veerkracht betekent dat je goed kunt omgaan met tegenslagen en jezelf weer herpakt als iets tegenzit. Dat lukt beter bij een persoon die zichzelf goed kent en hulp durft te vragen.

Dit alles is te stimuleren door bijvoorbeeld positief te denken en kleine successen te vieren. Zo groeit het zelfvertrouwen, dit helpt zowel op school als op de werkvloer.

Flexibel en toegankelijk leren

Niet iedereen kan leren op dezelfde manier, dat vraagt om een meer persoonlijke aanpak. Flexibel leren maakt het mogelijk om zelf te kiezen hoe, waar en wanneer je leert. Denk aan online colleges, zelfstudie of blended learning (een mix van fysiek en digitaal onderwijs).

Daarnaast is het belangrijk dat onderwijs voor iedereen toegankelijk is. Dat betekent rekening houden met beperkingen, verschillende leerstijlen en achtergronden. Technologie speelt hierin een hele grote rol. Denk aan digitaal tekst voorlezen, ondertiteling of leerplatforms die visueel aantrekkelijk zijn, voor bijvoorbeeld mensen met concentratieproblemen, dyslexie of ADHD.

Nieuwsgierigheid

Nieuwsgierigheid is de drang om meer te willen weten. Het zorgt voor motivatie en creativiteit. Wil jij nieuwsgierig zijn? Dan is het essentieel om vragen te stellen, nieuwe ideeën te onderzoeken en andere invalshoeken te zoeken.
In combinatie met een growthmindset leidt nieuwsgierigheid tot een ''leven lang leren''.

Samengevat

Disruptieve innovatie ontstaat niet vanzelf. Het vraagt om lef, creativiteit, samenwerking en een mindset die openstaat voor groei. Door bestaande denkkaders te doorbreken, slimme technologie te gebruiken en nieuwsgierig te blijven, ontstaan oplossingen die impact maken. In een snel veranderende wereld is die houding belangrijker dan ooit.

Durf jij het anders te doen?

Ben je Benieuwd wat jij kunt doen? Begin dan klein. Stel vragen die anderen niet stellen. Werk samen met mensen buiten je comfortzone en durf te falen, want elke fout brengt je dichter bij een nieuw idee. De wereld heeft niet méér van hetzelfde nodig, maar nieuwe denkers die patronen doorbreken. Word jij er één van?